Duurzaamheidsagenda
Energie, klimaat, milieu – Een hoofdstuk uit het verkiezingsprogramma 2022 van de ChristenUnie-SGP
God heeft de aarde aan de mens toevertrouwd om die te bebouwen en te bewaren. De ChristenUnie-SGP vindt goed rentmeesterschap daarom belangrijk en streeft naar een duurzame samenleving, waarbij kinderen en kleinkinderen niet worden belast met de negatieve erfenis van onze generatie. Dit doen we niet omdat de schepping maakbaar is, wel omdat ze kwetsbaar is. Niet omdat we de thermostaat van de wereld in handen hebben, wel omdat we invloed willen uitoefenen in deze mooie stad waar wij verantwoordelijkheid voor dragen.
Bij duurzaam beleid komt alles neer op het vinden van een goed evenwicht. Een goed evenwicht tussen de belangen van bewoners, bedrijven en organisaties. Een goed evenwicht tussen groen en bebouwing, tussen milieu en economie. Een goed evenwicht tussen gebruik, verbruik en hergebruik. Om dit duurzame beleid betaalbaar te houden kan het geld dat vrijgekomen is met de verkoop van de aandelen van Eneco ingezet worden.
Rol van de overheid
Omdat al onze behoeften de aarde standaard overvragen, is het belangrijk dat de overheid actief optreedt en de regie in handen houdt door een actieve bijdrage te leveren als overlegpartner. Het is de taak van de gemeente om als tussenpersoon te functioneren tussen particulieren, bedrijven en de verschillende instanties van de overheid. Om de inwoners de weg te wijzen en waar nodig te helpen.
De steun van de gemeente in de rug van de inwoners is nodig om te stimuleren, ook in financieel opzicht. De gemeente stimuleert door overeenkomsten met bedrijven, organisaties en particulieren af te sluiten als ze duurzame plannen maken en daarbij hindernissen tegenkomen die de overheid kan wegnemen.
Energie
Een lagere CO2-uitstoot begint bij energiebesparing in woningen, kantoren en bedrijven. Hierbij moet onderscheid gemaakt worden tussen de verschillende wijken en typen woningen. Nieuwbouwwoningen moeten energiezuinig, volgens de laatste BENG-eisen gebouwd worden.
Voor bestaande koophuizen is het afhankelijk van de leeftijd van de woning. Door te beginnen bij huizen uit de jaren zestig en zeventig kan er snel vooruitgang worden geboekt. Belangrijk hierbij is dat de gemeente woningeigenaren stimuleert door toe te zien op kansen voor verduurzaming op wijk- en buurtniveau. Bij het bereiken van voldoende schaalgrootte is de gemeente initiatiefnemer, zo helpen buren elkaar met een kortere terugverdientijd en is de initiële investering lager.
Wat betreft huurwoningen in de sociale sector worden er al goede stappen gezet in samenwerking met woningcorporaties. De huurwoningen in de particuliere sector gaat echter moeizamer. Wij willen de eigenaren van deze huurwoningen helpen. Een idee hierbij is dat woningeigenaren de huur niet mogen verhogen als de woning niet goed geïsoleerd is.
Voor de uitwerking van het klimaatakkoord is Nederland verdeeld in 30 regio’s. De gemeente Zoetermeer valt onder de regio ‘Rotterdam Den Haag’, binnen deze regio is er een Regionale Energie Strategie (RES) geschreven voor onze gemeente. Deze regionale samenwerking is belangrijk om de doelen in het klimaatakkoord te halen omdat de ruimte in onze gemeente te beperkt is voor bijvoorbeeld windmolens. In deze RES zijn drie locaties aangewezen als zonnevelden.
Ook zijn er vele daken van bedrijfspanden geschikt voor zonnepanelen. Deze kunnen prima gebruikt worden door externe partijen om zonnepanelen op te installeren. Wel moet dit aantrekkelijk gemaakt worden voor bedrijven door bijvoorbeeld dakoppervlak te huren of door een deel van de opbrengst aan bedrijven te geven. De gemeente kan hier vraag en aanbod bij elkaar brengen, en zelf het goede voorbeeld geven.
Daarom willen wij:
- Dat de gemeente komt met een plan voor aanpassing van bestaande woningen naar minimaal energielabel C
- Subsidie inzetten voor die aanpassingen die het grootste effect sorteren tegen de laagste kosten
- Dat de gemeente subsidie verleent voor duurzame maatregelen als woningeigenaren niet in aanmerking komen voor de landelijke subsidie
- Dat de gemeente actief participeert en zich houdt aan de visie zoals omschreven in de RES
- Dat de gemeente zonnepanelen stimuleert op eigen panden en bedrijfspanden en haar eigen panden hier ook voor beschikbaar stelt
Duurzame innovatie
Om de doelen in het klimaatakkoord te halen, moet er gewerkt worden met nieuwe technieken. Het is belangrijk om deze te omarmen en te onderzoeken hoe we deze technieken voor onze stad efficiënt kunnen toepassen. Deze innovatie is belangrijk, maar de leefbaarheid van mensen moet bovenaan blijven staan.
Bij gebruik van zonne-energie ontstaan pieken en dalen in de energieproductie en wordt energie vooral geproduceerd op momenten dat die minder nodig is. Door het gebruik van buffers kunnen deze pieken en dalen worden opgevangen. Bij nieuwbouw en bij renovatie van de openbare ruimte gaat de gemeente energiebuffers aanleggen voor de omliggende bebouwing. Door onder parkeerruimte, speeltuintjes en plantsoenen warmte op te slaan hoeft warmte maar over korte afstand getransporteerd te worden en kunnen woningen duurzaam van energie worden voorzien.
De restwarmte van de Rotterdamse haven wordt op dit moment gebruikt in o.a. Rotterdam en wordt verder ontwikkeld in Den Haag en Leiden. Onder andere de gemeente Zoetermeer draagt bij aan een T-stuk in de hoofdleiding bij Leiden zodat Zoetermeer hierop aangesloten kan worden. Er moet op toegezien worden dat deze leiding doorgetrokken wordt naar Zoetermeer, zodat wij hier ook gebruik van kunnen maken en dit geld niet voor niets is uitgegeven. Omdat deze warmte niet voor alle wijken en gebouwen geschikt is, moet er een plan komen welke gebouwen hierop aangesloten kunnen worden en hoe dat vormgegeven gaat worden.
Daarom willen wij:
- Dat de gemeente zich aan sluit bij WarmtelinQ, plannen maakt hoe deze warmteleiding efficiënt ingezet kan worden in Zoetermeer en zich hard maakt voor de realisering van een aftakking op het traject Rotterdam-Leiden
- Lokale warmteopslag toepassen voor verwarming van woningen
Van hebben naar delen
De economie is zichtbaar aan het verschuiven in een duurzame richting. In Zoetermeer is een levendige circulaire economie, met dank aan onder andere kledingbanken, speelgoedbanken, tweedehands-/kringloopwinkels. Het stemt ons positief als we initiatieven zien op basis van delen, doorgeven, hergebruiken en repareren. De gemeente moet dit waar mogelijk faciliteren, bijvoorbeeld door te stimuleren dat leegstaande panden worden gebruikt door duurzame bedrijven. Dit geldt voor winkelpanden maar ook grotere bedrijfspanden kunnen gebruikt worden door duurzame bedrijven in bijvoorbeeld deelauto’s.
Ook initiatieven die voedselverspilling tegengaan, moeten de ruimte krijgen. Er zijn al goede initiatieven bij winkels maar dit kan beter. Daarnaast is het goed dat gemeente meer aandacht geeft aan de voedselproducerende bedrijven en distributiecentra.
Daarom willen wij:
- Duurzame initiatieven stimuleren door het gebruik van leegstaande gebouwen voor duurzame initiatieven
- Actie tegen voedselverspilling met name bij grote bedrijven zoals voedselproducerende bedrijven en distributiecentra
- Locaties voor deelfietsen en scooters zodat die goed te vinden zijn en geen overlast veroorzaken
- Banen die voortkomen uit de groei van de circulaire economie inzetten in het sociaal domein
Groen en biodiversiteit
Gemeenten kunnen veel doen door het goede voorbeeld te geven met het behouden en versterken van groen en biodiversiteit. Hierdoor draagt de gemeente er zorg voor dat veranderingen in de openbare ruimte en het beheer van groen de aanleiding zijn om de biodiversiteit te vers erken. De parken, oevers en bermen van Zoetermeer zullen zo meer bloemrijk worden en bijdragen aan het herstel van vlinders, bijen en andere insecten. Met natuurinclusief- en klimaatbestendig bouwen als voorwaarde voor de verdere verstedelijking vragen we ook wooncorporaties en projectontwikkelaars hun ‘steentje’ bij te dragen.
Er zijn allerlei slimme combinaties bedacht die de stad klimaatadaptiever maken. Een groene omgeving werkt als een spons voor het opvangen van water en gaat ook hittestress tegen.
De ChristenUnie-SGP vindt het belangrijk dat de stad zijn groene karakter behoudt. Dat is niet vanzelfsprekend gezien de bouwopgave die we als stad hebben. Maar juist het groen maakt Zoetermeer tot de prettige woonstad die het is.
Daarom willen wij:
- Een totaalaanpak voor de groenstroken langs het Randstadrailtracé
- Meer groene daken
- Met de bewoners van de stad nadenken over gemeenschappelijke hofjes in plaats van individuele tuinen, voor een mooie omgeving voor ontspanning bij huis
- Betegelde tuinen vergroenen, wat weer bijdraagt aan de biodiversiteit en een koelere woonomgeving in hete zomers
Duurzaam vervoer
De gemeente moet ernaar streven om elke vervoersbeweging een stap duurzamer te maken. Stimuleer bewoners om de fiets te nemen in plaats van de auto, door in te zetten op een goed en veilig fietsnetwerk, en op genoeg fietsenstallingen. Via scholen kan worden ingezet op fietsgebruik bij woon-schoolverkeer, dat is gelijk veiliger en gezonder voor de schoolgaande jeugd.
Auto
Het gebruik van elektrische auto’s neemt toe. De gemeente dient erop toe te zien dat deze positieve ontwikkeling doorzet door laadpalen te blijven installeren en met de inwoners in gesprek gaan waar deze gewenst zijn. Hierbij moet worden gelet op veiligheid en adviezen van de brandweer. Op termijn moet er rekening gehouden worden met het handhaven op enkel gebruik van openbare laadplekken gedurende het laden, ‘misbruik’ van laadplekken is niet de bedoeling. Het doel is dat de capaciteit voor het laden van elektrische auto’s maximaal is.
Fiets
Op dit moment is ongeveer de helft van de nieuw verkochte fietsen elektrisch. Hierdoor liggen Den Haag, Delft, Leiden en Rotterdam op fietsafstand van Zoetermeer en is de fiets voor een grote groep forenzen een potentieel alternatief voor de auto. Dat vraagt om een goed regionaal fietsnet en efficiënte en veilige fietsroutes binnen de stad.
Openbaar vervoer
De gemeente moet de mogelijkheden onderzoeken voor het doortrekken van de light railverbinding naar Leiden en Berkel en Rodenrijs waardoor de verbinding met Rotterdam en Amsterdam verbetert. Voor het doortrekken van de verbinding naar Leiden liggen al plannen maar dit moet nog verder uitgewerkt worden. Door dit tracé te combineren met de warmteleiding naar Leiden kunnen kosten worden bespaard en verloopt het vergunningentraject efficiënter.
Daarom willen wij:
- Dat het aantal oplaadpunten voor auto’s meegroeit met het aantal elektrische auto’s op veilige plaatsen
- Handhaven dat parkeerplaatsen met laadpalen alleen gebruikt worden om te laden
- Het fietsgebruik en openbaar vervoer stimuleren en dan ook makkelijker maken
- Snelle fietsroutes naar omliggende gemeenten, in samenwerking met andere gemeenten en waar nodig de provincie
- Onderzoeken of – en zo mogelijk realiseren van – een lightrailverbinding naar Leiden en Berkel en Rodenrijs
Afvalinzameling
Afval wordt in toenemende mate gezien als grondstof: de circulaire economie krijgt vorm. Om duurzaamheid te stimuleren, gaat de belasting voor het verbranden van restafval fors omhoog. Het huidige afvalbeleid moet dus veranderen, niets doen is te duur.
In het kort zijn er twee opties: voor- of nascheiding van het afval. Voorscheiding betekent dat er door de burgers meer gescheiden moet worden door bijvoorbeeld een extra container voor plastic afval. Deze optie vraagt om discipline van burgers, als er verkeerd gescheiden wordt, gaat een hele batch naar het restafval. De vragen over de efficiëntie van voorscheiding worden meegenomen in een onderzoek.
Bij nascheiding wordt het restafval bij de afvalverwerker gescheiden. De technieken hiervoor geven nog niet het gewenste resultaat, maar de verwachting is dat deze techniek snel ontwikkelt. Hoe snel dat gaat en wat het verschil in kosten is tussen deze twee opties worden meegenomen in een onderzoek.
Tegelijk met de verkiezingen is er een referendum onder de inwoners van Zoetermeer. Ook zullen dan de hiervoor genoemde onderzoeken afgerond zijn, zodat de inwoners hier een mening over kunnen vormen. De fractie ChristenUnie-SGP wil op basis hiervan een definitief standpunt innemen.
Zwerfafval is een grote ergernis voor burgers. Het is belangrijk om hen zelf aan te moedigen, zowel op te ruimen, als schoon te houden. Scholen kunnen in hun eigen omgeving het goede voorbeeld geven, en burgers kunnen hun eigen straat “adopteren”. De gemeente kan hier door campagnes en behulpzaam gedrag ruimte voor scheppen.
Tegelijkertijd is in de afgelopen jaren duidelijk geworden dat alleen aanmoedigen niet voldoende is. Daarom moet er ook gehandhaafd worden op zwerfafval.
Daarom willen wij:
- Scholieren en andere burgers activeren zwerfafval niet op straat te gooien en op te ruimen;
- Een door burgers gedragen afvalbeleid wat dumping voorkomt.